Trong thế giới đầu tư hàng hóa phái sinh, việc hiểu rõ các cấu trúc thị trường kỳ hạn là vô cùng quan trọng. Một trong những thuật ngữ thường gặp và có ảnh hưởng lớn đến chiến lược giao dịch chính là Contango. Vậy, Contango là gì và nó có ý nghĩa như thế nào đối với các nhà đầu tư và doanh nghiệp? Hãy cùng SACT tìm hiểu chi tiết.
Khái niệm và đặc điểm của Contango là gì ?
Khái niệm Contango là gì?
Contango, hay còn được gọi là thị trường bù hoãn mua hoặc cấu trúc giá thuận, là một tình trạng thị trường mà ở đó giá của một hợp đồng tương lai (futures price) cao hơn giá giao ngay (spot price) của cùng một tài sản cơ sở. Điều này tạo ra một đường cong kỳ hạn dốc lên, nghĩa là các hợp đồng có kỳ hạn xa hơn (ví dụ: hợp đồng giao sau 6 tháng) sẽ có mức giá cao hơn so với các hợp đồng có kỳ hạn gần hơn (ví dụ: hợp đồng giao sau 3 tháng) và cao hơn giá giao ngay hiện tại.
Nguyên nhân của Contango là gì?
Nếu nhà đầu tư đã hiểu khái niệm Contango là gì rồi thi tiếp theo hay đến với nguyên nhân của nó. Các thị trường khác nhau bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Ví dụ, mùa màng có thể bị ảnh hưởng bởi thời tiết và giá dầu có thể thay đổi do bất ổn địa chính trị. Những bất ổn hoặc bất trắc này có thể khiến các nhà đầu tư kỳ vọng giá sẽ thay đổi và phản ứng theo đó. Nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến hiện tượng Contango chính là chi phí lưu giữ (carrying costs). Các chi phí này bao gồm chi phí kho bãi, bảo hiểm, và chi phí tài chính (lãi suất) để nắm giữ hàng hóa vật chất cho đến ngày giao hàng trong tương lai. Ngoài ra, còn có các nguyên nhân khác như sau:
- Lạm phát: Việc nắm giữ hàng hóa vật chất trong thời gian lạm phát kéo dài sẽ phát sinh các khoản chi phí lưu kho, chi phí vận chuyển, phí bảo hiểm và khấu hao do hư hỏng. Chính những chi phí này buộc nhà sản xuất nâng giá bán trong tương lai cao hơn giá giao ngay.
- Chính trị: những bất ổn chính trị có thế khiến hệ thống cung ứng, tuyến đường thương mai bị gián đoạn. Điều này sẽ gián tiếp khiến việc vận chuyển hàng hóa chở lên khó khăn đẩy giá tương lai cao hơn giá giao ngay.
- Thời tiết: Thời tiết bất lợi có thể khiến cây trồng không phát triển hoặc không được thu hoạch như dự kiến. Việc này sẽ làm nguồn cung trong tương lai bị thu hẹp đẩy giá tương lai tăng cao hơn giá giao ngay.
- Kỳ vọng: các nhà sản xuất tin rằng giá giao ngay sẽ tăng thay vì giảm theo thời gian. Do đó, họ phòng hộ bằng cách đưa ra mức giá cao hơn một chút cho các hợp đồng tương lai.
Đây cũng được xem là một trạng thái thị trường bình thường (normal market) đối với nhiều loại hàng hóa, đặc biệt là những loại không có tính mùa vụ rõ rệt hoặc khi nguồn cung hiện tại dồi dào. Tuy nhiên, Do các nhà giao dịch sẽ không muốn sở hữu các mặt hàng cơ bản. Họ sẽ đóng các vị thế của mình trước khi hết hạn để giảm rủi ro lưu trữ. Qua đó tác động làm giá hợp đồng tương lai giảm dần để đáp ứng giá giao ngay khi hết hạn.
Đặc điểm của Contango là gì?
Để tìm hiểu sâu hơn Contango là gì thì hãy tìm hiểu đặc điểm của nó. Một đặc điểm quan trọng của thị trường Contango là giá hợp đồng tương lai sẽ có xu hướng giảm dần khi đến gần ngày đáo hạn để hội tụ với giá giao ngay. Đối với các nhà đầu tư nắm giữ vị thế mua dài hạn trong các quỹ ETF hàng hóa hoặc khi thực hiện “roll” hợp đồng (đóng vị thế hợp đồng sắp đáo hạn và mở vị thế mới ở hợp đồng xa hơn), Contango có thể tạo ra một hiện tượng gọi là “lợi nhuận âm từ việc roll” (negative roll yield). Điều này xảy ra do nhà đầu tư phải bán hợp đồng sắp đáo hạn với giá tương đối thấp hơn và mua hợp đồng kỳ hạn xa hơn với giá cao hơn.
Bên cạnh chi phí lưu giữ là yếu tố cốt lõi, một số yếu tố khác, tuy ít phổ biến hơn nhưng vẫn có thể góp phần hình thành hoặc làm sâu sắc thêm tình trạng Contango.
Hiện tượng Contango không chỉ là một khái niệm lý thuyết. Nó có thể là một dấu hiệu cho thấy tình trạng cung đang vượt cầu ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, nó cũng có thể phản ánh quan điểm của thị trường rằng mức giá thấp hiện tại sẽ dẫn đến việc sản lượng và hàng dự trữ giảm trong tương lai, từ đó đẩy giá tăng cao hơn. Do đó, việc phân tích Contango cần đặt trong bối cảnh cung cầu tổng thể của tài sản cơ sở.
Hiểu rõ Contango là gì và các yếu tố tác động đến nó giúp các nhà đầu tư và doanh nghiệp đưa ra quyết định giao dịch và phòng ngừa rủi ro hiệu quả hơn trên thị trường hàng hóa phái sinh. Tại SACT, chúng tôi cung cấp dịch vụ môi giới và tư vấn đầu tư chuyên sâu, giúp bạn xây dựng chiến lược giao dịch thông qua nền tảng SACT TradingPro, tận dụng cơ hội và hạn chế thách thức từ các trạng thái thị trường như Contango.
Phân biệt Contango và Backwardation (Bù hoãn bán)
Trái ngược với Contango là Backwardation (thị trường bù hoãn bán), hay còn gọi là cấu trúc giá đảo ngược. Trong thị trường Backwardation, giá giao ngay cao hơn giá tương lai, tạo ra một đường cong kỳ hạn dốc xuống. Tình trạng này thường xảy ra khi có sự khan hiếm nguồn cung hiện tại hoặc lợi ích từ việc nắm giữ hàng hóa vật chất ngay lập tức (gọi là lợi tức tiện lợi – convenience yield) vượt trội hơn chi phí lưu giữ. Các mặt hàng có tính mùa vụ cao, như nông sản, thường có thể trải qua cả hai trạng thái này tùy thuộc vào thời điểm trong năm. Chẳng hạn, giá nông sản có thể ở trạng thái Backwardation trước vụ thu hoạch do nguồn cung cũ cạn kiệt và chuyển sang Contango sau vụ thu hoạch khi nguồn cung dồi dào.
Chiến lược giao dịch trong thị trường Contango là gì ?
Trong thị trường Contango, các nhà giao dịch có thể xem xét một số chiến lược nhất định. Một số nhà đầu cơ có thể tìm kiếm cơ hội từ sự hội tụ giá khi hợp đồng đến gần ngày đáo hạn. Các doanh nghiệp có nhu cầu mua hàng hóa trong tương lai có thể xem xét việc mua hợp đồng tương lai để cố định giá, dù giá này cao hơn giá giao ngay hiện tại, nhằm phòng ngừa rủi ro giá tăng mạnh hơn nữa. Ngược lại, các nhà sản xuất có thể bán hợp đồng tương lai để “khóa” mức giá bán hấp dẫn cho sản phẩm của mình.
Kết luận
Tóm lại, Contango là một cấu trúc thị trường kỳ hạn quan trọng, phản ánh mối quan hệ giữa giá giao ngay và giá tương lai, chịu ảnh hưởng chủ yếu bởi chi phí lưu giữ dương và các kỳ vọng giá tăng của thị trường. Việc nắm bắt được Contango là gì, nguyên nhân và hệ lụy của nó sẽ mở ra nhiều góc nhìn và cơ hội trong giao dịch hàng hóa phái sinh. Để được tư vấn chi tiết hơn về cách giao dịch hiệu quả trên nền tảng SACT TradingPro hoặc xây dựng chiến lược phòng ngừa rủi ro giá phù hợp với đặc thù doanh nghiệp và khẩu vị đầu tư cá nhân, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ chuyên gia phân tích thị trường của SACT Chúng tôi luôn sẵn sàng cập nhật kiến thức đầu tư, phân tích thị trường và cung cấp các bản tin giá cả để hỗ trợ bạn.