Dân số Trung Quốc đã giảm năm thứ hai liên tiếp vào năm 2023, do tỷ lệ sinh thấp kỷ lục và làn sóng tử vong do COVID-19 khi các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt kết thúc đã đẩy nhanh sự suy thoái sẽ có ảnh hưởng lâu dài đến tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc.
Cục Thống kê Quốc gia cho biết tổng số người ở Trung Quốc đã giảm 2,08 triệu, tương đương 0,15%, xuống còn 1,409 tỷ vào năm 2023. Con số này cao hơn nhiều so với mức giảm dân số 850.000 người vào năm 2022, lần đầu tiên kể từ năm 1961 trong Nạn đói lớn thời Mao Trạch Đông.
Trung Quốc đã trải qua đợt bùng phát dịch Covid-19 đáng kể trên toàn quốc vào đầu năm ngoái sau ba năm áp dụng các biện pháp sàng lọc và kiểm dịch chặt chẽ nhằm ngăn chặn phần lớn virus cho đến khi chính quyền đột ngột dỡ bỏ các biện pháp hạn chế vào tháng 12 năm 2022.
Tổng số người chết năm ngoái đã tăng 6,6% lên 11,1 triệu người, với tỷ lệ tử vong đạt mức cao nhất kể từ năm 1974 trong Cách mạng Văn hóa.
Số ca sinh mới giảm 5,7% xuống 9,02 triệu và tỷ lệ sinh thấp kỷ lục 6,39 ca sinh trên 1.000 người, giảm so với tỷ lệ 6,77 ca sinh vào năm 2022.
Tỷ lệ sinh ở nước này đã giảm mạnh trong nhiều thập kỷ do chính sách một con được thực hiện từ năm 1980 đến năm 2015 và quá trình đô thị hóa nhanh chóng trong thời kỳ đó. Giống như những đợt bùng nổ kinh tế trước đây ở Nhật Bản và Hàn Quốc, một lượng lớn dân số đã di chuyển từ các trang trại nông thôn của Trung Quốc đến các thành phố, nơi việc sinh con tốn kém hơn.
Chi phí giáo dục và chăm sóc trẻ em cao khiến nhiều cặp vợ chồng Trung Quốc ngại sinh con, trong khi sự bất ổn trên thị trường việc làm khiến phụ nữ không muốn tạm dừng sự nghiệp. Các nhà nhân khẩu học cho biết, sự phân biệt giới tính và những kỳ vọng truyền thống rằng phụ nữ đảm nhận vai trò chăm sóc gia đình đã làm trầm trọng thêm vấn đề.
Chính quyền địa phương đã công bố nhiều biện pháp khác nhau để khuyến khích sinh con bao gồm khấu trừ thuế, nghỉ thai sản dài hơn và trợ cấp nhà ở. Tuy nhiên, một viện chính sách ở Bắc Kinh cho biết, nhiều chính sách đã không được thực hiện do không đủ kinh phí và thiếu động lực từ chính quyền địa phương, đồng thời kêu gọi thay vào đó là một chương trình trợ cấp gia đình thống nhất trên toàn quốc.