Thị trường giao dịch hàng hoá được đánh giá là thị trường có mức độ an toàn cao hơn so với thị trường chứng khá hay bất kỳ thị trường nào khác. Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn phải đối mặt với các rủi ro không thể tránh khỏi như cháy tài khoản giao dịch. Vậy cháy tài khoản là gì, nguyên nhân và cách phòng tránh là gì? Hãy cùng Công ty CP Giao dịch Hàng hoá Đông Nam Á (SACT) tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Cháy tài khoản là gì?
Cháy tài khoản giao dịch (Margin Call) là khi toàn bộ số tiền đầu tư biến mất và nhà đầu tư hoàn toàn rơi vào thua lỗ. Rủi ro này xuất hiện do nhà đầu tư định hướng sai lầm, khiến tất cả lệnh giao dịch bị âm và buộc phải dừng lệnh. Nếu không dừng lệnh thì số tiền âm sẽ ngày càng lớn và thua lỗ càng nhiều hơn. Cháy tài khoản không chỉ đơn giản là trở về con số 0, mà thậm chí là số âm tài khoản.
Mức độ cháy tài khoản còn phụ thuộc vào sàn giao dịch cũng như loại tài khoản đã thực hiện. Bởi vì đang rơi vào tình trạng thua lỗ nên nhà đầu tư sẽ phải nạp thêm tiền để duy trì lệnh trước đó hoặc là tất cả lệnh sẽ đóng hết nếu không nạp thêm tiền. Nhiều người khi bị cháy tài khoản thường có tâm lý rơi vào khủng hoảng nếu số tiền thua lỗ lớn. Làm cách nào để xử lý gặp tình trạng cháy tài khoản luôn là câu hỏi nan giải với mọi nhà đầu tư.
Khi nào thì bị cháy tài khoản giao dịch?
Khi giá trị ròng ký quỹ tài khoản xuống dưới mức ký quỹ duy trì, khách hàng sẽ nhận được thông báo trong sao kê giao dịch về số tiền cần nạp thêm (Margin Call – Lệnh gọi ký quỹ) để về mức ký quỹ yêu cầu. Nếu bị Margin Call quá nhiều lần thì nhà đầu tư sẽ có nguy cơ bị cháy tài khoản.
Nguyên nhân gây ra cháy tài khoản là gì?
Gồng lỗ
Sau khi giao dịch được thực hiện, giá diễn biến không đúng như kịch bản mà nhà đầu tư đã đề ra hoặc trái ngược với kỳ vọng của nhà đầu tư. Có thể do một số nguyên nhân như chọn sai thời điểm giao dịch, rủi ro biến động thị trường chung, các thông tin vi mô và vĩ mô thay đổi,… Nhưng thay vì cắt lỗ, nhiều nhà đầu tư lại cố chấp giữ lệnh với hy vọng kỳ tích sẽ xảy ra.
Nếu may mắn, giá có thể sẽ đi theo đúng hướng nhà đầu tư mong đợi. Tuy nhiên thực tế thường là ngược lại. Tốc độ rơi của giá luôn nhanh hơn rất nhiều so với tốc độ tăng giá khiến cho khoản lỗ ấy ngày càng trầm trọng, nhà đầu tư sẽ có nguy cơ bị cháy tài khoản bất cứ lúc nào.
Tiếp tục nhồi lệnh
Khi thực hiện gồng lỗ, sau khi thấy giá có hiện tượng đi ngược, nhiều nhà đầu tư còn tiếp tục nhồi lệnh để trung bình giá. Thực ra việc trung bình giá xuống đúng lúc sẽ giúp nhà đầu tư nhanh hòa vốn hơn. Tuy nhiên,nếu nhà đầu tư chọn sai thời điểm để trung bình giá thì hành động “nhồi lệnh” này sẽ làm trình trạng tệ đi nhanh hơn (Tức là trung bình giá xong thì giá vẫn cứ giảm). Dẫn đến nguy cơ cháy tài khoản càng dễ xảy ra.
Khối lượng giao dịch quá lớn
Một sai lầm dễ dẫn tới cháy tài khoản và thua lỗ 100% vốn đầu tư đó là giao dịch khối lượng lớn trong khi chưa nắm rõ thị trường. Một số nhà đầu tư mới thường muốn kiếm lợi nhanh bằng cách giao dịch với khối lượng lớn dù sở hữu tài khoản nhỏ. Tất nhiên là sẽ thắng lớn nếu thị trường đi theo đúng hướng mà bạn phân tích. Tuy nhiên nếu thị trường biến động quá nhanh, tài khoản của bạn sẽ chẳng khác gì một đám cháy được đổ thêm dầu.
Chẳng hạn như mua 0.5 – 1 lot trên các loại tài sản có mức biến động lớn như Crude Oil… trong khi vốn thực chỉ có từ $500 – $1000. Vốn của nhà đầu tư không chịu nổi mức biến động thì sẽ ngay lập tức thua lỗ, cháy toàn bộ tài khoản sau duy nhất 1 lệnh giao dịch.
Thiếu kinh nghiệm
Thiếu kinh nghiệm là điều thường xuyên gặp phải đối với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường và khiến cháy tài khoản. Trường hợp này xảy ra khi nhà đầu tư dùng hết số tiền ký quỹ để giao dịch mà không đặt lệnh cắt lỗ tự động. Số tiền ký quỹ này chiếm 7 – 15% giá trị hợp đồng. Nếu nhà đầu tư chưa hiểu cháy tài khoản là gì thì đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến cháy tài khoản.
Bên cạnh đó, việc không có kế hoạch giao dịch không chỉ khiến tốn nhiều chi phí mà còn đối mặt với rủi ro mất nhiều tiền hơn. Đây là biểu hiện của nhà đầu tư không có nhận định đầu tư rõ ràng cùng với phương pháp đầu tư hiệu quả.
Thiếu thông tin về thị trường
Nắm vững thông tin về thị trường không chỉ giúp nhà đầu tư đầu tư có hiệu quả hơn mà còn hạn chế được rủi ro khi có biến động. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư lại bỏ qua yếu tố quan trọng này và khiến mất sạch tiền trong tài khoản.
Nguyên nhân là thị trường hàng hoá rất nhạy cảm với tin tức thị trường và giá hàng hoá sẽ lập tức biến động nếu có thông tin chính trị – văn hoá nào đó được công bố. Bởi vậy, cập nhật thông tin kịp thời sẽ giúp nhà đầu tư hạn chế được nguy cơ rủi ro không mong muốn.
Không tuân thủ quy tắc khi giao dịch
Không tuân thủ quy tắc khi giao dịch là một nguyên nhân khá cơ bản. Kỷ luật cơ bản về cắt lỗ tuy đơn giản nhưng lại ít nhà đầu tư thực hiện đúng. Bởi vì nhà đầu tư luôn có tâm lý sợ mất tiền và luôn hy vọng thị trường sẽ phục hồi trở lại để bù khoản lỗ trước đó.
Trên đây là khái niệm cháy tài khoản là gì, 6 nguyên nhân chính và phổ biến nhất khiến nhà đầu tư bị cháy tài khoản là gì, đặc biệt là các nhà đầu tư mới tham gia thị trường. Trước khi thực hiện lệnh mua/bán hàng hoá giao dịch, nhà đầu tư nên chú ý vào những đặc điểm nguyên nhân trên để phòng ngừa rủi ro hiệu quả.
Những việc cần làm khi bị cháy tài khoản là gì?
Biết chấp nhận thua lỗ
Giống như một người chơi bạc mang tâm lý muốn nhanh chóng lấy lại tiền, càng thua càng muốn gỡ. Việc liên tục đầu tư vào lúc này mà không tính toán kỹ sẽ chỉ khiến nhà đầu tư chẳng những không thể thu hồi được số tiền đã mất mà còn chịu tổn thất nặng thêm.
Ngoài ra, việc mất tiền liên tục sẽ khiến nhà đầu tư cảm thấy tiêu cực và mất tập trung, dẫn đến tiếp tục đưa ra những quyết định thiếu chính xác. Do đó khi bị cháy tài khoản, hãy cố gắng bình tĩnh chấp nhận sự thật, nhìn nhận lại vấn đề để có hướng giải quyết phù hợp.
Khôi phục tinh thần
Rất hiếm ai chưa một lần thất bại khi tham gia đầu tư ở bất cứ thị trường nào. Vì vậy, việc nhanh chóng khôi phục tinh thần khi gặp thất bại là rất quan trọng. “Thua keo này, bày keo khác”, sẽ luôn có cơ hội khác xuất hiện. Do đó nhà đầu tư hãy giữ một tinh thần tốt và một vị thế tiền mặt để có thể nắm bắt cơ hội kịp thời.
Khi bị cháy tài khoản, bạn có thể tạm rời thị trường một thời gian. Hãy làm điều gì đó để tạm thời quên đi lần thất bại đó. Một quyển sách hay, một chuyến du lịch dài ngày hoặc gặp gỡ vài người bạn thú vị có thể giúp bạn cân bằng lại cảm xúc của mình. Để khi quay trở lại, bạn đã học được các quy tắc của trò chơi và giờ đây đã sẵn sàng một lần nữa tham gia vào thị trường với các quy tắc đó.
Tìm hiểu nguyên nhân và rút kinh nghiệm
Cháy tài khoản là gì? Là điều mà rất nhiều trader giàu kinh nghiệm cũng từng trải qua nên không có gì phải sợ. Sau khi bị cháy tài khoản, điều quan trọng nhất là nhà đầu tư phải có đủ tỉnh táo để tìm ra nguyên nhân hay không.
Hãy ghi lại tất cả những lý do khiến bạn bị cháy tài khoản để tránh lặp lại sai lầm tương tự trong những lần giao dịch tiếp theo. Tự rút ra các bài học và đối chiếu với các dữ liệu trong quá khứ sẽ giúp cho bạn có cảm hứng và ý tưởng mới.
Làm thế nào để phòng tránh rủi ro cháy tài khoản?
Lên kế hoạch cụ thể
Lên kế hoạch giao dịch cụ thể và làm quen với việc sử dụng các lệnh dừng lỗ là điều vô cùng quan trọng. Nhất là các loại lệnh dùng để đảm bảo thu lợi nhuận tại một mức nhất định. Có hai loại lệnh dừng mà nhà đầu tư nên sử dụng là lệnh dừng để bán và lệnh dừng để mua.
Nhà đầu tư nên lên kế hoạch đầu tư các mặt hàng cụ thể và chiến lược dùng các lệnh cho hợp lý cũng như định hướng rõ ràng để phòng tránh được rủi ro thua lỗ.
Trang bị kiến thức đầy đủ
Trang bị kiến thức là điều kiện tiên quyết giúp nhà đầu tư tránh khỏi rủi ro cháy tài khoản. Đặc biệt là kiến thức về cắt lỗ và chốt lời một cách chuẩn chỉnh nhất nếu không muốn gồng lỗ hoặc cháy tài khoản. Một khi đã nắm rõ kiến thức cắt lỗ và chốt lời thì nhà đầu tư sẽ trở nên chuyên nghiệp hơn.
Nếu nhà đầu tư tham gia vào thị trường hàng hoá mà nhà đầu tư không có bất kỳ kiến thức gì thì đối mặt rủi ro và khó khăn là điều đương nhiên, thậm chí là mất trắng tiền đầu tư.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư cần chuẩn bị tâm lý chấp nhận thua lỗ để không bị cảm xúc muốn phục hồi lỗ mà cố gắng gồng gánh. Đây chắc hẳn là một điều tương đối khó khăn mà không ai muốn đối mặt nhưng thay vì mất toàn bộ tài sản thì cắt lỗ giúp nhà đầu tư giữ được một phần vốn ban đầu.
Áp dụng chiến lược giao dịch hợp lý
Áp dụng các chiến lược giao dịch hợp lý giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch chính xác, giảm thiểu rủi ro cháy tài khoản và tối đa hóa lợi nhuận.
Tuân thủ quy tắc quản lý rủi ro
Tuân thủ quy tắc quản lý rủi ro bao gồm việc xác định mức độ rủi ro mà nhà đầu tư có thể chấp nhận, quyết định vị thế cụ thể, thiết lập Stop Loss và Take Profit hợp lý để tránh cháy tài khoản.
Tạo tâm lý ổn định
Để có thể đầu tư thành công trên thị trường giao dịch hàng hóa, nhà đầu tư cần giữ tâm lý vững vàng, không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, ham muốn kiếm tiền nhanh hay sợ hãi bị thua lỗ do cháy tài khoản.
Kết luận
Cháy tài khoản là rủi ro thường gặp ở những nhà đầu tư mới tham gia thị trường và chưa có kinh nghiệm. Rủi ro này khiến nhà đầu tư mất hoàn toàn tiền đầu tư hoặc có thể bị âm tài khoản. Hy vọng với những thông tin do SACT chia sẻ trên đây giúp nhà đầu tư hiểu rõ cháy tài khoản là gì và cách phòng tránh hiệu quả.
Xem thêm tại: