Cầu và cung là hai yếu tố gây nên sự biến động về giá cả thị trường. Sự thay đổi về cầu dẫn theo nhiều thay đổi khác ảnh hưởng đến cả người cung ứng sản phẩm và người dùng sản phẩm. Vậy cầu là gì? Đâu là các yếu tố ảnh hưởng đến cầu hàng hoá? Cùng tìm hiểu ngay qua bài chia sẻ dưới đây!
Cầu là gì?
Cầu (Demand) là số lượng hàng hoá, dịch vụ mà người tiêu dùng sẵn sàng chi trả và có khả năng chi trả ở nhiều mức giá khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định.
Cầu và Nhu cầu là hai khái niệm khác nhau nhưng thường xuyên bị nhầm lẫn. Có thể hiểu, nhu cầu chính là mong muốn vô hạn của con người. Cầu là mong muốn có thể thực hiện được trong từng điều kiện hoặc hoàn cảnh nhất định.
Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu là gì?
Cũng như cung hàng hoá, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến cầu hàng hoá nhưng 6 yếu tố chính tác động trực tiếp đến sự biến động của cầu. Cụ thể:
Thu nhập người tiêu dùng
Đây là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cầu trong một thời gian xác định. Thu nhập của người tiêu dùng có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng mua sắm của người tiêu dùng.
Khi thu nhập tăng lên thì khả năng mua sắm của người tiêu dùng tăng lên và nhu cầu của họ về hàng hóa cũng tăng lên và ngược lại. Chẳng hạn khi thu nhập hàng tháng của bạn tăng lên bạn sẽ mua nhiều đồ dùng cá nhân hơn, còn ngược lại khi bạn bị giảm thu nhập, có nghĩa là tổng mức chi tiêu của bạn giảm đi và vì vậy bạn sẽ chi tiêu ít hơn để mua một số hàng hóa và cũng có thể là hầu hết hàng hóa.
Những hàng hóa mà có nhu cầu tăng lên khi thu nhập tăng gọi là hàng hóa thông thường.
Còn những hàng hóa có cầu giảm đi khi thu nhập tăng gọi là hàng hóa thứ cấp.
Giá cả hàng hoá tương tự
Cầu về hàng hóa không chỉ phụ thuộc vào giá cả của bản thân hàng hóa đó mà nó còn phụ thuộc vào giá cả của các mặt hàng có liên quan.
Giả sử giá cả giảm đi thì người ta sẽ mua nhiều cá hơn. Đồng thời họ sẽ mua ít thịt lợn hơn, vì cá và thịt lợn là hai món hàng có thể thỏa mãn được những nhu cầu tương tự nhau.
Khi sự giảm giá của một hàng hóa làm giảm lượng cầu về một hàng hóa khác, chúng ta gọi chúng là những hàng hóa thay thế. Hàng hóa thay thế thường là một cặp hàng hóa được sử dụng thay thế cho nhau và cùng đáp ứng một nhu cầu.
Ngược lại, khi sự giảm giá của một hàng hóa làng tăng lượng cầu về hàng hóa khác thì hai hàng hóa đó gọi là hàng hóa bổ sung.
Hàng hóa bổ sung là một cặp hàng hóa được sử dụng cùng nhau để phát huy giá trị sử dụng của hàng hóa như xăng và mô tô, máy tính và phần mềm…
Tâm lý, thị hiếu của người tiêu dùng
Tâm lý, thị hiếu của người tiêu dùng ít hữu hình hơn nhưng vẫn có thể có tác động lớn đến nhu cầu. Có rất nhiều thứ có thể thay đổi thị hiếu hoặc sở thích của một người khiến mọi người muốn mua nhiều hơn hoặc ít hơn một sản phẩm.
Ví dụ: nếu một người nổi tiếng ủng hộ một sản phẩm mới, điều này có thể làm tăng nhu cầu về sản phẩm đó. Mặt khác, nếu một nghiên cứu sức khỏe mới cho thấy điều gì đó không tốt cho sức khỏe của bạn, điều này có thể làm giảm nhu cầu đối với sản phẩm. Một ví dụ khác là một người có thể có nhu cầu cao hơn về một chiếc ô vào ngày mưa so với ngày nắng.
Kỳ vọng
Kỳ vọng của một người về tương lai cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ sẵn sàng và có thể mua của một sản phẩm.
Ví dụ: nếu bạn nghe nói rằng Apple sẽ sớm giới thiệu một chiếc iPhone mới có nhiều bộ nhớ hơn và thời lượng pin dài hơn, bạn (và những người tiêu dùng khác) có thể quyết định chờ mua một chiếc iPhone cho đến khi sản phẩm mới ra mắt. Khi mọi người quyết định chờ đợi, họ đang giảm nhu cầu hiện tại đối với iPhone vì những gì họ mong đợi sẽ xảy ra trong tương lai.
Dân số
Khi có nhiều hay ít người tiêu dùng tham gia thị trường, điều này có ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng sản phẩm mà người tiêu dùng (nói chung) sẵn sàng và có khả năng mua. Ví dụ: một cửa hàng bánh pizza nằm gần trường Đại học sẽ có nhiều nhu cầu hơn và do đó doanh số bán hàng sẽ cao hơn trong học kỳ mùa thu và mùa xuân. Vào mùa hè, khi ít học sinh đến lớp, nhu cầu về sản phẩm của họ sẽ giảm do số lượng người tiêu dùng trong khu vực đã giảm đáng kể.
Chính sách Chính phủ
Các chính sách của Chính phủ trong từng thời kì có ảnh hưởng đến mức thu nhập của người tiêu dùng và giá cả của hàng hóa và dịch vụ. Do đó ảnh hưởng đến cầu về hàng hóa. Chẳng hạn những mặt hàng cần hạn chế tiêu dùng thì Nhà nước đặt mức thuế cao, do đó giá bán sẽ cao, vì vậy cầu giảm và ngược lại.
Kết luận
Cầu có tác động đáng kể đến sự biến động của giá cả hàng hoá trên thị trường. Khi cầu tăng thì giá tăng, cầu giảm thì giá giảm. Hy vọng bài chia sẻ trên đây của Công ty CP Giao dịch Hàng hoá Đông Nam Á (SACT) đã giúp nhà đầu tư hiểu được cầu là gì và các yếu tố tác động đến cầu để có quyết định đầu tư sáng suốt hơn.