Tính toán lãi lỗ là một khía cạnh then chốt trong hoạt động giao dịch hàng hóa phái sinh, cũng như bất kỳ loại hình đầu tư tài chính nào khác. Việc hiểu rõ và xác định chính xác lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa không chỉ giúp nhà đầu tư đánh giá được rủi ro thị trường và lợi nhuận tiềm năng của mỗi quyết định, mà còn là cơ sở để xây dựng chiến lược đầu tư hiệu quả. Vậy, cụ thể cách tính lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa phái sinh, bao gồm các sản phẩm như hợp đồng tương lai và quyền chọn kim loại, nông sản, năng lượng, nguyên liệu công nghiệp là gì? Hãy cùng SACT – chuyên cung cấp dịch vụ môi giới và tư vấn đầu tư hàng hóa phái sinh – tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây để giao dịch tự tin hơn trên nền tảng SACT TradingPro!
Lãi lỗ trong giao dịch hàng hoá là gì?
Lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa được định nghĩa là khoản chênh lệch giá trị của các vị thế đầu tư, được xác định dựa trên mức giá mở vị thế (giá mua hoặc bán ban đầu) và giá đóng vị thế (giá thực hiện giao dịch ngược lại để tất toán). Khi nhà đầu tư nắm vững cách tính toán này, họ có thể chủ động hơn trong việc phân tích, đưa ra các kế hoạch giao dịch kịp thời, quản lý vốn hiệu quả và tối ưu hóa kết quả đầu tư của mình. Đây là một trong những thông tin cơ bản nhất mà cả nhà đầu tư cá nhân và doanh nghiệp cần hiểu rõ khi tham gia thị trường phái sinh.

Các yếu tố cốt lõi tác động đến lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa
Kết quả lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa không chỉ đơn thuần là phép tính giữa giá mua và giá bán. Nó chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố mang tính bản chất của thị trường này, bao gồm:
- Tính biến động (Volatility): Thị trường hàng hóa thường có tính biến động giá cao do tác động của nhiều yếu tố cung cầu, kinh tế vĩ mô, địa chính trị. Sự biến động này tạo ra cơ hội gia tăng lợi nhuận nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn rủi ro thua lỗ lớn nếu không được quản lý tốt.
- Tính thanh khoản (Liquidity): Tính thanh khoản của một hợp đồng hàng hóa thể hiện mức độ dễ dàng mua bán mà không làm ảnh hưởng đáng kể đến giá. Thanh khoản cao giúp nhà đầu tư dễ dàng đóng vị thế để hiện thực hóa lãi hoặc cắt lỗ kịp thời.
- Tính đòn bẩy (Leverage): Giao dịch hàng hóa phái sinh thường sử dụng tính đòn bẩy tài chính cao, cho phép nhà đầu tư kiểm soát một giá trị hợp đồng lớn với một số vốn ký quỹ nhỏ. Đòn bẩy khuếch đại cả lợi nhuận tiềm năng lẫn rủi ro thua lỗ, đòi hỏi nhà đầu tư phải cẩn trọng trong quản lý vị thế.
- Rủi ro thị trường (Market risk): Đây là nguy cơ thua lỗ phát sinh từ những biến động chung của thị trường, ảnh hưởng đến giá của hầu hết các loại hàng hóa. Rủi ro thị trường không thể loại bỏ hoàn toàn nhưng có thể được quản lý thông qua các chiến lược phòng ngừa rủi ro giá.
- Lợi nhuận tiềm năng (Potential return): Mục tiêu chính khi tham gia thị trường là tìm kiếm lợi nhuận tiềm năng. Tuy nhiên, lợi nhuận luôn đi kèm với rủi ro, và việc hiểu rõ cách tính lãi lỗ giúp nhà đầu tư đặt ra kỳ vọng thực tế và quản trị rủi ro hiệu quả.
Chú ý rằng, việc tính toán lãi lỗ trong giao dịch hàng hoá phái sinh có thể khá phức tạp và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giá thị trường, đòn bẩy, mức phí giao dịch, … Do đó, nhà đầu tư cần phải tìm hiểu kỹ về cách tính toán và đánh giá rủi ro trước khi quyết định đầu tư vào thị trường này.
Làm sao nhận biết và tính toán lãi lỗ trong đầu tư hàng hóa phái sinh?
Để xác định được mình đang có lãi lỗ trong các giao dịch hàng hóa phái sinh, nhà đầu tư cần thực hiện tính toán lãi/lỗ cho từng vị thế đang nắm giữ. Quá trình này bao gồm các bước cơ bản sau:
- Xác định giá mở vị thế: Đây là mức giá mà bạn đã thực hiện mua (đối với vị thế mua – long position) hoặc bán (đối với vị thế bán – short position) một hợp đồng hàng hóa phái sinh cụ thể.
- Xác định giá đóng vị thế: Đây là mức giá bạn thực hiện giao dịch ngược lại để tất toán vị thế, tức là bán ra nếu trước đó đã mua, hoặc mua vào nếu trước đó đã bán hợp đồng.
- Tính lãi/lỗ thực tế: Đây là khoản lãi hoặc lỗ đã được hiện thực hóa sau khi đóng vị thế. Công thức tính sẽ được trình bày chi tiết ở phần dưới.
- Tính lãi/lỗ dự kiến (chưa thực hiện): Đối với các vị thế còn đang mở, bạn có thể ước tính lãi/lỗ dựa trên giá khớp lệnh gần nhất hoặc giá thanh toán cuối ngày (settlement price) do Sở giao dịch công bố. Điều này giúp bạn theo dõi hiệu quả của vị thế và đưa ra quyết định kịp thời.
- Tổng hợp lãi/lỗ: Cuối cùng, việc tổng hợp kết quả lãi/lỗ từ tất cả các vị thế (cả đã đóng và còn mở) sẽ cho bạn cái nhìn tổng quan về hiệu suất đầu tư của mình.
Cần lưu ý rằng, việc tính toán lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa phái sinh có thể trở nên phức tạp hơn do ảnh hưởng của các yếu tố như loại hợp đồng (kỳ hạn, quyền chọn), độ lớn hợp đồng, đơn vị yết giá, bước giá, tính đòn bẩy sử dụng, và các chi phí giao dịch (phí môi giới, p
Công thức tính lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa
Để thực hiện tính lãi lỗ trong giao dịch hạng hóa người ta thường sử dụng công thức:
Lãi/lỗ thực tế = (Giá bán – Giá mua) x Độ lớn hợp đồng x Đơn vị yết giá x Số cặp giao dịch tất toán
Ví dụ về lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa ở một giao dịch Lúa mì với mức giá là 820 $ và có vị thế đóng ngay trong phiên với mức giá 900$. Biết bước giá của lúa mì lúc bấy giờ là 0,25, lợi nhuận trên 1 bước giá là 12,5$, số hợp đồng (lot) là 1
Lãi/lỗ thực tế = [(900-820)/0,25] x 12,5 x1 = 4.000 USD
Như vậy trong giao dịch này nhà đầu tư đang lãi 4000 USD
Tương tư, trong trường hợp giá Lúa mì không thuận lợi và giảm xuống còn 800$ lúc đóng vị thế khi ấy
Lãi lỗ thực tế = [(820 – 800)/0,25] x 12,5$ x 1 = 1000 USD
Khi đó nhà đầu tư bị lỗ 100 USD.

Quy đổi lãi/lỗ sang VND
Sau khi đã biết được lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa và nhà đầu tư đã xác định được lãi/lỗ bằng đơn vị tiền tệ gốc của hợp đồng (thường là USD), nhà đầu tư tại Việt Nam cần quy đổi sang VND để ghi nhận kết quả cuối cùng. Việc quy đổi này sẽ dựa trên tỷ giá mua/bán ngoại tệ của ngân hàng tại thời điểm thực hiện giao dịch hoặc theo quy định của công ty môi giới.
Lãi thực tế (VND) = Lãi thực tế (USD) x Tỷ giá bán USD/VND
Lỗ thực tế (VND) = Lỗ thực tế (USD) x Tỷ giá mua USD/VND (hoặc theo quy định của từng đơn vị)
Lưu ý quan trọng: Các thông số như độ lớn hợp đồng, đơn vị yết giá, bước giá của từng mặt hàng cụ thể (kim loại, nông sản, năng lượng, nguyên liệu công nghiệp) được quy định rõ ràng và nhà đầu tư có thể tra cứu trên phần mềm quản lý giao dịch M-System (đối với thành viên thị trường) hoặc trực tiếp trên nền tảng SACT TradingPro, cũng như website của các Sở giao dịch hàng hóa quốc tế nơi mặt hàng đó được niêm yết.
Tính lãi lỗ dự kiến trong giao dịch hàng hóa
Như đã đề cập, mọi giao dịch hàng hóa phái sinh đều bao gồm việc mở một vị thế (mua hoặc bán) và sau đó là đóng vị thế đó (bằng một giao dịch đối ứng). Trong khoảng thời gian vị thế còn mở, nhà đầu tư cần theo dõi lãi/lỗ dự kiến.
Lãi/lỗ dự kiến (hay lãi/lỗ chưa thực hiện) là khoản chênh lệch giá trị của các vị thế mở, được tính toán dựa trên giá mở vị thế ban đầu và mức giá khớp lệnh gần nhất trên thị trường hoặc mức giá thanh toán cuối ngày (settlement price) do Sở Giao dịch công bố. Việc xác định được lãi/lỗ dự kiến có vai trò vô cùng quan trọng, giúp nhà đầu tư:
- Đánh giá hiệu quả hiện tại của vị thế.
- Quản lý mức ký quỹ yêu cầu, tránh tình trạng bị gọi ký quỹ bổ sung (margin call).
- Nhanh chóng đưa ra các quyết định điều chỉnh chiến lược, như chốt lời một phần, cắt lỗ, hoặc tiếp tục nắm giữ vị thế.
Để tính dự kiến lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa, nhà đầu tư sử dụng công thức tương tự như tính lãi/lỗ thực tế, nhưng thay giá đóng vị thế bằng giá thị trường hiện tại hoặc giá thanh toán cuối ngày. Nền tảng SACT TradingPro thường tự động cập nhật và hiển thị dự kiến lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa cho các vị thế mở của nhà đầu tư.

Chiến lược quản lý lãi lỗ và tối ưu hóa lợi nhuận cùng SACT
Hiểu rõ cách tính lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa là bước đầu tiên. Quan trọng hơn, nhà đầu tư cần có chiến lược quản lý hiệu quả để tối đa hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. SACT đồng hành cùng nhà đầu tư thông qua:
- Tư vấn chiến lược phòng ngừa rủi ro giá: Đặc biệt hữu ích cho các doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh liên quan đến hàng hóa, giúp cố định chi phí đầu vào hoặc giá bán đầu ra.
- Cung cấp kiến thức đầu tư bài bản: Từ cơ bản đến nâng cao, giúp nhà đầu tư hiểu rõ thị trường và các công cụ quản lý rủi ro như lệnh dừng lỗ (Stop Loss) và chốt lời (Take Profit).
- Nền tảng giao dịch SACT TradingPro hiện đại: Tích hợp công cụ biểu đồ phân tích kỹ thuật, đặt lệnh nhanh chóng và theo dõi lãi lỗ trực quan.
- Dịch vụ ủy thác đầu tư và tự doanh hàng hóa: Cho những nhà đầu tư không có nhiều thời gian hoặc kinh nghiệm tự giao dịch.
- Cập nhật phân tích thị trường và bản tin giá cả hàng ngày: Giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định giao dịch dựa trên thông tin.
Kết luận
Tóm lại, việc nắm vững cách tính và các yếu tố ảnh hưởng đến lãi lỗ trong giao dịch hàng hóa là một kỹ năng thiết yếu đối với mọi nhà đầu tư trên thị trường phái sinh. Điều này không chỉ giúp bạn đưa ra các quyết định giao dịch sáng suốt, linh hoạt mà còn là nền tảng để xây dựng một chiến lược quản lý rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận bền vững. Hy vọng với những thông tin chi tiết và hữu ích từ SACT, các nhà đầu tư, từ cá nhân đến doanh nghiệp, sẽ có thêm kiến thức và sự tự tin để chủ động tính toán, theo dõi cả lãi lỗ thực tế lẫn lãi lỗ dự kiến trong quá trình giao dịch các mặt hàng kim loại, nông sản, năng lượng và nguyên liệu công nghiệp.
Để có thể cập nhật thêm những kiến thức chuyên sâu về đầu tư hàng hóa phái sinh, mở tài khoản giao dịch qua nền tảng SACT TradingPro, nhận tư vấn chiến lược hoặc tìm hiểu về các sản phẩm, dịch vụ, chương trình khuyến mãi và hội thảo sắp tới, hãy theo dõi và liên hệ ngay với Công ty cổ phần giao dịch hàng hoá Đông Nam Á (SACT). Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trên con đường chinh phục thị trường đầy tiềm năng này.