Mô hình nến là gì
Là công cụ được các nhà phân tích sử dụng để dự đoán các biến động của thị trường tương lai. Mô hình nến hay đồ thị hình nến là dạng đồ thị thể hiện sự biến đổi giá của các loại hàng hóa trong các khung thời gian xác định khác nhau.
Mô hình nến được ra đời từ những năm 1724 – 1803 bởi một người Nhật Bản – Muneshisa Homma. Mô hình nến được thể hiện dưới dạng cây nến gôm có thân nến và bấc nến. Phân thân nến có màu xanh/đỏ hoặc trắng/đen thể hiện xu hướng tăng hay giảm của hàng hóa. Phần bóng nến sẽ ở giữa giá cao nhất và thấp nhất trong mỗi phiên giao dịch.
Nếu nến có màu trắng hoặc xanh được gọi là nến tăng (bull) nghĩa là giá mở cửa nhỏ hơn giá đóng cửa. Ngược lại nếu nến có màu đen hoặc đỏ nghĩa là nến giảm (bear) giá mở cửa cao hơn giá đóng cửa.
Các dạng mô hình nến và ý nghĩa của chúng
1. Long versus short
Longversus Short là nến có độ dài thân nến tỷ lệ thuận với biến động giá trong phiên giao dịch. Độ dài thân nến càng ngắn thì biến động giá càng nhỏ và ngược lại khi độ dài thân nến càng dài thì biến động càng lớn.
Với nến có màu trắng hoặc xanh thể hiện sức mua: Khi thân nến càng dài thì sức mua càng mạnh, thể hiện sự kỳ vọng thị trường sẽ tăng lên của ngườ mua. Còn với nến màu đen hoặc đỏ sẽ thể hiện cho sức bán: Khi thân nến càng dài thì sức bán sẽ càng tăng. Dấu hiệu này thể hiện mong muốn của người bán vào việc thị trường sẽ đi xuống.
2. Marubozu
Nến Maruboru là loại mô hình nến có thân nhưng không có bóng nến (body without shadow) Nếu bạn gặp loại mô hình này thì có nghĩa là xuongs hướng mua bán của thị trường đang rất mạnh.
Khi nến Marubozu có màu trắng hoặc xanh thì biểu thị việc trên thị trường xu hướng mua đang mạnh hơn
Khi nến Marubozu có màu đen hoặc đỏ nghĩa là trên thị trường xu hướng bán đang mạnh hơn.
3. Mô hình nến Doji
Mô hình nến Doji sẽ xuất hiện trong trường hợp mức giá đóng cửa và mở cửa trên thị trường xấp xỉ nhau. Mô hình nến Doji có hình dạng chữ thập, thân nến sẽ rất ngắn hoặc không có thân còn phần bóng nến có thể dài ngắn khác nhau.
Mô hình nến Doji biểu thị cho việc xung đột trên thị trường về sức mua và bán khiến lợi nhuận của cả hai bên mua và bán bằng 0 . Trong trường hợp mô hình nến Doji đứng đơn lẻ thì đây lại là tín hiệu trung lập và thường thấy trong các mô hình đảo chiều Bullish Morning Star và Bearish Evening Star.
4. Mô hình Gravetone Doji
Được biết đến là mô hình nến đơn, mô hình Gravetone Doji xuất hiện khi thị trường có xu hướng tăng và là tín hiệu cảnh bảo xu hướng đang đảo chiều thành giảm. Gravetone Doji chỉ có bóng nến trên và khi giá đóng cửa bằng giá mở cửa khi đó giá của hàng hóa được biểu thị đang ở mức thấp nhất trong phiên.
Mô hình Gravestone Doji xuất hiện cho thấy việc bên bán đang chiếm được ưu thế trong thị trường từ thời điểm mở phiên tới khi kết thúc phiên giao dịch. Lợi thế này sẽ duy trì cho tới phiên giao dịch sau. Độ dài bóng nến tỉ lệ thuận với lực bán, khi lực bán càng mạnh thì khả năng đảo chiều xu hướng càng lớn.
5. Mô hình Dragonfly Doji
Cũng giống với Gravestone Doji, Dragonfly Doji cũng là mô hình nến đơn, Khi Dragonfly Doji xuất hiện khi trường có xu hướng giảm thì đây là dấu hiệu cảnh báo việc xu hướng đang đảo chiều thành tăng. Dragonfly Doji cũng không có thân nến, giá mở và đóng cửa trùng nhau, phần bóng dưới dài, khi nhìn thấy mô hình nến này mọi người có thể hiểu đây là mức giá cao nhất trong phiên giao dịch.
Mô hình Dragonfly Doji xuất hiện khi thị trưởng mở cửa nghĩa là bên bán đang chiếm hoàn toàn ưu thế kiểm soát thị trường và giá đang bị đẩy xuống thấp. Khi mức giá đạt mức thấp nhát sẽ xuất hiện lượng mua tăng áp đảo và giá sẽ lại tăng dần lên và đóng cửa ngay tại giá mở cửa và mức giá đó chính là mức cao nhất. Với trường hợp bên mua có lợi thế kiểm soát thị trường thì phần bóng dưới của nến sẽ càng dài ra và khẳ năng xảy ra xu hướng đảo chiều cao.
6. Mô hình Spinning top
Spinning top là mô hình nến có phần thân ngắn và phần bóng nến trên và dưới có độ dài như nhau. Mô hình này thể hiện sự do dự thiếu quyết đoán trên thị trường do đó không có sự thay đổi ý nghĩa về giá
Với Spinning top có thân ngắn, bóng dài nghĩa là đang có xung đột giữa bên mia và bên bán, bên mua thì kỳ vọng giá lên cao còn bên bán lại đẩy giá thấp xuống.
Mô hình nến này được hiểu là giai đoạn củng cố hoạc đoạn cuối của một xu hướng tăng hoặc giảm. Mô hình Spinning top là tín hiệu tương tác mang tính trung lập. Chúng báo hiệu thị trường đang dần bị mất kiểm soát có nguy cơ gây ra những biến động lớn.
7. Mô hình Hammer or Hanging man
Mô hình Hammer or Hanging man là mô hình nến có phần thân ngắn, bóng nến trên cũng ngắn thậm chí không có, tuy nhiên phần bóng nến phía dưới lại khá dài.
Hammer mang tín hiệu tích cực thường xuất hiện ở cuôi xu hưởng giảm. Mô hình này thể hiện sự nỗ lực phục hồi giá và báo hiệu áp lực bán đã dừng lại. Nến Hammer có màu xanh hoặc đỏ. Nến đỏ có tín hiệu đảo chiều yếu hơn nến xanh.
Trái ngược với Hammer, Hanging man lại thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng biểu thị cho việc lợi thế đang thuộc về bên mua. Lúc này có thể sẽ có số lượng lớn các nhà đầu tư đang bán tháo tạo ra bóng nến dài và cũng là tín hiệu cho việc thị trường sẽ bị đảo chiều. Hanging man có màu xanh hoặc đỏ. Màu xanh hàm ý tín hiệu bị yếu hơn.
Kết luận
Trên đây là một vài thông tin về Mô hình nến và một vài dạng nến cơ bản mà các nhà đầu tư thương gặp khi sử dụng mô hình này để phân tích thị trường. Hy vọng với những thông tin từ SACT sẽ giúp các nhà đàu tư đưa ra dược các quyết định sáng suốt trong quá trình tham gia thị trường.