RSI là gì? Cách ứng dụng RSI vào phân tích đầu tư

Bạn đang tìm hiểu về các công cụ phân tích kỹ thuật để hỗ trợ quyết định đầu tư trên thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường hàng hóa phái sinh đầy tiềm năng? Một trong những chỉ báo không thể bỏ qua chính là RSI. Vậy cụ thể RSI là gì? Hãy cùng SACT khám phá chi tiết về chỉ số sức mạnh tương đối này và cách ứng dụng hiệu quả trong giao dịch hợp đồng tương lai và quyền chọn kim loại, nông sản, năng lượng hay nguyên liệu công nghiệp.

RSI là gì?

RSI, viết tắt của Relative Strength Index, là một chỉ báo động lượng được sử dụng phổ biến trong phân tích kỹ thuật. Được phát triển bởi J. Welles Wilder Jr. và giới thiệu lần đầu tiên trong cuốn sách “New Concepts in Technical Trading Systems” vào năm 1978, RSI giúp đo lường tốc độ và sự thay đổi của các biến động giá. Về cơ bản, chỉ báo này so sánh tỷ lệ giữa số ngày tăng giá so với số ngày giảm giá trong một khoảng thời gian nhất định, thường là 14 ngày/phiên.

Giá trị của RSI dao động trong khoảng từ 0 đến 100, cung cấp cho nhà đầu tư, nhà giao dịch một cái nhìn sâu sắc về sức mạnh nội tại của một tài sản. Mục đích chính của RSI là giúp đánh giá xem một tài sản (ví dụ như hợp đồng tương lai ngô, dầu thô, hoặc quyền chọn bạc) đang ở tình trạng quá mua (overbought) hay quá bán (oversold) trên thị trường. Từ đó, nhà đầu tư có thể tìm kiếm các tín hiệu giao dịch tiềm năng.

Xem thêm: Price Action là gì? Cách áp dụng chiến lược Price Action hiệu quả

Đặc điểm của chỉ báo RSI là gì?

Để hiểu rõ hơn RSI là gì, chúng ta cần nắm vững những đặc điểm cơ bản, hay còn gọi là thuộc tính gốc của chỉ báo này:

1. Đo lường sức mạnh tương đối của giá: Đây là chức năng cốt lõi, cho biết phe mua hay phe bán đang chiếm ưu thế.
2. Xác định vùng quá mua/quá bán:
   • Khi RSI vượt lên trên ngưỡng 70, tài sản thường được coi là đang trong vùng quá mua. Điều này ngụ ý rằng giá đã tăng quá nhanh và có thể sắp có một đợt điều chỉnh giảm.
   • Ngược lại, khi RSI giảm xuống dưới ngưỡng 30, tài sản được cho là đang trong vùng quá bán. Điều này gợi ý giá đã giảm quá sâu và có thể sắp có một đợt phục hồi tăng trở lại.
   • Khu vực giữa 30 và 70 thường được xem là trung tính, với mức 50 là điểm cân bằng của động lượng.
3. Là một chỉ báo động lượng (Momentum Oscillator): RSI phản ánh tốc độ thay đổi giá, giúp nhận diện khi nào một xu hướng đang mạnh lên hoặc yếu đi.
4. Dao động trong khoảng 0-100: Thang đo cố định này giúp việc diễn giải tín hiệu trở nên trực quan và dễ dàng hơn.
5. Tính toán dựa trên số ngày tăng giá và giảm giá: Công thức của RSI tập trung vào sự thay đổi giá đóng cửa qua các phiên giao dịch.

Bên cạnh chu kỳ 14 mặc định, một số nhà giao dịch có thể điều chỉnh chu kỳ tính toán RSI để phù hợp với chiến lược và khung thời gian giao dịch của mình, ví dụ như RSI 9 hoặc RSI 25.

Cách ứng dụng chỉ báo RSI là gì?

Hiểu được RSI là gì và các đặc điểm của nó là bước đầu tiên. Quan trọng hơn, nhà đầu tư cần biết cách vận dụng chỉ báo này vào thực tế giao dịch hàng hóa phái sinh để tối ưu hóa quyết định đầu tư và quản lý rủi ro giá hiệu quả.

1. Xác định điểm mua/bán dựa trên vùng quá mua/quá bán

Đây là cách ứng dụng phổ biến nhất:

• Tín hiệu bán tiềm năng: Khi RSI di chuyển vào vùng quá mua (trên 70) và sau đó cắt xuống dưới ngưỡng 70, đây có thể là một tín hiệu cho thấy áp lực mua đã suy yếu và giá có thể đảo chiều giảm.
• Tín hiệu mua tiềm năng: Khi RSI đi vào vùng quá bán (dưới 30) và sau đó cắt lên trên ngưỡng 30, điều này có thể báo hiệu áp lực bán đã giảm và giá có thể phục hồi tăng.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trong một thị trường có xu hướng mạnh mẽ kéo dài, RSI không phải lúc nào cũng hiệu quả và có thể duy trì ở vùng quá mua hoặc quá bán trong một thời gian dài trước khi có sự đảo chiều thực sự.

2. Hiện tượng phân kỳ giá và chỉ báo RSI

Phân kỳ là một trong những tín hiệu mạnh mẽ nhất mà RSI cung cấp, thường cảnh báo về khả năng đảo chiều xu hướng.

• Phân kỳ âm (Bearish Divergence): Xảy ra khi giá tạo đỉnh cao mới nhưng RSI lại tạo đỉnh thấp hơn. Điều này cho thấy mặc dù giá vẫn tăng, nhưng động lượng tăng đã yếu đi, tiềm ẩn nguy cơ giá sẽ giảm. Đây là một tín hiệu bán tiềm năng.
• Phân kỳ dương (Bullish Divergence): Xảy ra khi giá tạo đáy thấp mới nhưng RSI lại tạo đáy cao hơn. Điều này cho thấy mặc dù giá vẫn giảm, nhưng động lượng giảm đã yếu đi, tiềm ẩn khả năng giá sẽ tăng trở lại. Đây là một tín hiệu mua tiềm năng.

Việc nhận diện chính xác các tín hiệu phân kỳ đòi hỏi kinh nghiệm và sự quan sát kỹ lưỡng biểu đồ giá và biểu đồ RSI.

3. “Failure Swing” – Một tín hiệu giao dịch đặc biệt của RSI

Một khía cạnh ít được biết đến hơn nhưng khá hữu ích là tín hiệu “Failure Swing”.

• Failure Swing Top (Đỉnh thất bại): Xảy ra trong một xu hướng tăng. RSI vượt lên trên 70, sau đó giảm xuống, rồi lại tăng lên nhưng không thể vượt qua đỉnh trước đó của chính nó (vẫn trong vùng quá mua), và cuối cùng phá vỡ xuống dưới đáy gần nhất được tạo ra trong vùng quá mua. Đây được coi là một tín hiệu bán mạnh.
• Failure Swing Bottom (Đáy thất bại): Xảy ra trong một xu hướng giảm. RSI giảm xuống dưới 30, sau đó hồi phục, rồi lại giảm xuống nhưng không thể phá vỡ đáy trước đó của chính nó (vẫn trong vùng quá bán), và cuối cùng vượt lên trên đỉnh gần nhất được tạo ra trong vùng quá bán. Đây là một tín hiệu mua mạnh.

4. Sử dụng đường xu hướng trên chính chỉ báo RSI

Một kỹ thuật nâng cao hơn là việc có thể được sử dụng để vẽ đường xu hướng trên chính chỉ báo RSI. Sự phá vỡ các đường xu hướng này trên RSI đôi khi có thể báo hiệu sự thay đổi xu hướng giá của tài sản cơ sở sớm hơn so với sự phá vỡ đường xu hướng trên biểu đồ giá. Điều này cũng giúp đôi khi được sử dụng để xác nhận mô hình giá trên biểu đồ chính.

5. Kết hợp RSI với các chỉ báo và công cụ phân tích khác

Để tăng độ tin cậy của tín hiệu, nhà đầu tư nên kết hợp RSI với các công cụ phân tích kỹ thuật khác như Đường trung bình động (Moving Average – MA), Dải Bollinger (Bollinger Bands), MACD (Moving Average Convergence Divergence), các mô hình nến Nhật, hoặc các mức hỗ trợ và kháng cự. Việc sử dụng kết hợp nhiều chỉ báo giúp lọc nhiễu và đưa ra quyết định giao dịch hàng hóa phái sinh chính xác hơn.

Hiện tượng phân kì của giá và chỉ báo RSI là gì ?

Hiện tượng phân kì của giá và chỉ báo RSI xảy ra khi giá của một tài sản hàng hoá phái sinh tăng hoặc giảm mạnh trong khi chỉ báo RSI không tương ứng tăng hoặc giảm mạnh, có thể cho thấy sức mua hoặc sức bán đang yếu dần và có thể là tín hiệu đảo chiều của thị trường.

Cụ thể, khi giá của một sản phẩm hàng hoá tăng mạnh mà chỉ báo RSI không tăng theo, cho thấy sức mua đang yếu dần và có thể là tín hiệu bán. Ngược lại, khi giá của tài sản hàng hoá giảm mạnh mà chỉ báo RSI không giảm theo, cho thấy sức bán đang yếu dần và có thể là tín hiệu mua.

Tuy nhiên, vì thị trường hàng hoá phái sinh có những đặc thù riêng, ví dụ như sự ảnh hưởng của các yếu tố thời tiết, sự cung cầu thực tế, hoặc các yếu tố chính trị, kinh tế, nên các nhà đầu tư cần phải cân nhắc kết quả của các chỉ báo kỹ thuật khác và đưa ra quyết định giao dịch phù hợp.

Hạn chế của chỉ báo RSI trong đầu tư hàng hoá phái sinh là gì?

Mặc dù RSI là một công cụ phân tích kỹ thuật mạnh mẽ và hữu ích, nhà đầu tư cần nhận thức rõ những hạn chế của nó để tránh các quyết định sai lầm, đặc biệt trong thị trường hàng hóa phái sinh vốn có nhiều yếu tố tác động:

• Tín hiệu giả trong thị trường có xu hướng mạnh: Như đã đề cập, trong các xu hướng tăng hoặc giảm mạnh kéo dài, RSI có thể nằm trong vùng quá mua hoặc quá bán trong thời gian dài mà không có sự đảo chiều đáng kể. Việc chỉ dựa vào tín hiệu quá mua/quá bán có thể dẫn đến việc thoát lệnh quá sớm hoặc vào lệnh ngược xu hướng.
• Không phù hợp với mọi loại thị trường hoặc tài sản: RSI hoạt động tốt nhất trong các thị trường dao động (ranging markets) hơn là thị trường có xu hướng rõ ràng. Đối với các hợp đồng hàng hóa phái sinh có tính thanh khoản thấp, tín hiệu RSI có thể kém chính xác hơn.
• Cần kết hợp, không nên dùng độc lập: Không nên đưa ra quyết định mua/bán chỉ dựa trên tín hiệu từ RSI. Luôn cần xác nhận bằng các chỉ báo khác, phân tích biểu đồ giá tổng thể, và cân nhắc các yếu tố cơ bản như tin tức thị trường, báo cáo cung cầu, các sự kiện kinh tế – chính trị có thể ảnh hưởng đến giá hàng hóa.

Kết luận

Chỉ báo RSI (Relative Strength Index) là một công cụ đo lường sức mạnh tương đối của giá, giúp xác định vùng quá mua/quá bán và cung cấp các tín hiệu giao dịch tiềm năng thông qua phân kỳ hay failure swing. Việc hiểu rõ RSI là gì, các đặc điểm cơ bản, cách ứng dụng đa dạng từ cơ bản đến các kỹ thuật như vẽ đường xu hướng trên chính chỉ báo RSI hay điều chỉnh chu kỳ tính toán, cùng với việc nhận thức được những hạn chế của nó, sẽ giúp nhà đầu tư trên thị trường hàng hóa phái sinh xây dựng được chiến lược giao dịch hiệu quả hơn.

Tại Hàng Hóa Phái Sinh SACT, chúng tôi cung cấp nền tảng giao dịch SACT TradingPro tiên tiến đã có mặt tại Android và IOS, mà còn luôn đồng hành cùng nhà đầu tư qua các chương trình đào tạo kiến thức, phân tích thị trường chuyên sâu và tư vấn chiến lược phòng ngừa rủi ro giá.

Để cập nhật thêm những kiến thức đầu tư hàng hóa phái sinh và nhận được sự hỗ trợ chuyên nghiệp, hãy theo dõi và liên hệ với Công ty Cổ phần Giao dịch Hàng hóa Đông Nam Á (SACT) ngay hôm nay!